Bilim İnsanları Temiz Su İçin Sisten Yararlanacak
Dünyanın yüzde 70’i su olsa da bunun neredeyse tamamını deniz suyu oluşturuyor. Bu da çok fazla içilemeyen suya sahip olduğumuz anlamına geliyor. Nüfusumuz arttıkça ve sıcaklıklar yükseldikçe küresel çapta bir su sıkıntısı olacağını belirten bilim insanları daha kolay ve iyi su toplama yolları bulmak için sisten yararlanmayı düşünüyor.
Dünyada sahil kısmında yaşayan insanlar genellikle sis biçerdöverleriyle su topluyor. Burada sis biçerdöverlerinin ne olduğundan söz etmek gerekiyor. Sis biçerdöverleri, genellikle rüzgar yönüne dik olarak dikilen bir metre karelik ağlardır ve sis bulutlarında bulunan suyu toplamaya yararlar. Virginia Polytechnic Institute’ta mühendis olan ve doğadan ilham alan akışkanları inceleyen Jonathan Boreyko bu durumunnedenini sisin yere en yakın bulut olmasıyla açıklıyor.
Sis Biçerdöverleri Nasıl Çalışır?
Peki, bu araçlar nasıl su topluyor? Rüzgar, cihazın içinden sisi üfledikçe içindeki kafes damlacıkları yakalar ve yer çekimi de suyu aşağı doğru kaplara çeker. Çoğu zaman bu biçerdöverler metrekare başına günde yaklaşık 3 litre su toplayabilir. Biçerdöverlerin bir başka güzelliği de çok az çaba sarf etmeleri. Uzak alanlarda kullanılabilen ve sürekli denetime ihtiyaç duymayan bu araçları kurmak gün sonunda su toplamaları için yeterli oluyor.
Ancak sis biçerdöverleri kısmen verimli değil. Tamamen verimli olabilmesi için örgü deliklerinin doğru boyutta olması gerekiyor. Delikler çok büyükse damlacıklar kaba değil yere dökülüyor. Delikler çok küçük olursa da yüzey gerilimi nedeniyle su tıkanıyor ve aşağı akmıyor. Bu da suyun kolay toplanamamasına neden oluyor.
Bu sorunu tamamen çözmek isteyen Boreyko ve Virginia Tech endüstri tasarımcısı Brook Kennedy “fog harp” adını verdikleri daha verimli bir biçerdöver üzerinde çalışmaya başladı. Ağaçlardan ilham alan ikili yeni biçerdöverlerini sadece dikey kablolara sahip şekilde tasarladı.
Dikey kablolar biçerdöverdeki suyun tıkanmasını engelleyerek günlük toplanan su miktarını 9 litreye çıkardı. Artık açık hava testleri yapmak isteyen ekip yeni “fog harp”lar için üreticilerle iş birliği yapmayı bekliyor.
Geliştirilen yeni biçerdöver, geleneksel sis biçerdöverleri için düşük teknolojili bir gelişme. Çünkü sisin sadece yüzde 1 ila 3’ünü topluyor. Şu an pek çok üniversite, enstitü ve araştırma ekipleri bu aracın daha gelişkin bir versiyonunu yapmak için çalışıyor. Nüfus artışı, küresel ısınma ve ekosistemi bozan diğer unsurlar bu denli hızlı artış gösterirken bu tarz çözümler dünyamızı değiştirebilir.
