KORONAVİRÜS İLE MÜCADELEDE SAĞLIK TEKNOLOJİLERİ GİRİŞİMLERİNDEN İLHAM VEREN ÇÖZÜMLER
Pandemi sürecinde ülkelerin sağlık sistemleri aşırı yoğunluk dolayısıyla sorunlarla karşılaştı. Özellikle yoğun bakım üniteleri ve koronavirüsün neden olduğu nefes darlığı problemi dolayısıyla ihtiyaç duyulan solunum cihazları, normal şartlar altında beklenen hasta sayısının çok üzerinde hasta ile karşılaşıldığı için yetersiz kaldı.
Bu durum karşısında hızlı çözümler üretmek ve sağlık sektörüne destek olmak için birçok büyük şirket ve marka üretim bantlarını sağlık araç ve gereçleri üretmek için dönüştürdü. Öte yandan küresel bir salgın olması nedeniyle büyük üretim tesislerine sahip olmayan bölgeler için daha pratik çözümlerin üretildiğine de şahit olduk.
Özellikle teknolojinin yardımıyla üretilen pratik veya uzun vadeli olabilecek projelerde startup ekosisteminin de sürece oldukça katma değerli işlerle dahil olduğu görüldü.
Sağlık servislerinin yetersiz olduğu bölgeler için dünya genelinde geliştirilen ürünlerden bazılarından örnekler verelim.
Çocukların Koronavirüsü Anlaması için Geliştirilen Chatbot
Eğitim seviyesinin yüksek olduğu bölgelerde yetişkinlerin özellikle dijital mecralardan yararlanarak salgın ve önlemler hakkında bilgi alması mümkün oldu. Ancak çocukların aynı bilinç düzeyinde olmaması ve onların ilgisini çekebilecek içeriğin eksikliği söz konusu.
Bu duruma çözüm üretmek üzere merak uyandıran içerikler üreten Raaji adında yapay zekâ destekli bir chatbot geliştirildi. Pakistan’da geliştirilen bu uygulama koronavirüs salgını öncesi Pakistan’da yaşayan kız çocuklarına yönelik olarak regl dönemlerine ait sorularını kimlik bilgisi almadan yanıtlayan bir platform olarak geliştirilmiş, pandemi sonrası ise uygulamaya koronavirüs modülü eklenmiş.
Hastalık Süreci Takip Sistemi
Afrika kökenli bir girişimci olan Sona Shah liderliğinde Afrika’da sağlık hizmetlerine erişimi kısıtlı insanlara ulaşmak amacıyla geliştirilen ürün, giyilebilir teknoloji donanımıyla hastaların yaşamsal fonksiyonlarını takip ederek, hastalardan elde ettiği verileri tek bir yerde topluyor ve yaşamsal faaliyetleri etkileyecek bir veriyle karşılaştığında hastanın bilgilerine erişimi olan sağlık kuruluşunun kullandığı tablete uyarı sinyali gönderiyor.
Yapay Zekâ Destekli Bireysel Covid-19 Değerlendirme Aracı
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi bu dönemde hastaneler kapasitelerinin üzerinde hasta ile karşılaştığı için ciddi sorunlar yaşandı. Bunun önüne geçmek için geliştirilen hastaların COVID-19 olup olmadıklarını kendilerinin değerlendirebileceği çevrim içi bir uygulama geliştirildi.
Ada ismindeki mobil uygulama, hastalar için hazırlanan bir seri sorunun cevaplandırılmasıyla elde ettiği veriler üzerinden olası durumları değerlendirerek çözümleme yapıyor.
Gecekondu Bölgelerine Yönelik COVID-19 Desteği
Kenya’da düşük gelir grubunda yer alan ve sağlık hizmetlerine erişimi kısıtlı olan kitle göz önünde bulundurularak geliştirilen Akiba ya Roho programı, mobil uygulama üzerinden büyük sağlık tesislerinin olmadığı bölgelerde mikroklinikler, tanı merkezleri ve eczanelerdeki personeli yönlendirmek için hastaların kan şekeri, tansiyon gibi temel fonksiyonlarını takip edebilecekleri bir uygulama geliştirmiş.
Sağlık Profesyonelleri için Triyaj Kontrol Listesi
Hastaların aciliyet durumlarının sınıflandırılmasını sağlayan triyaj yöntemini dijital ortama taşıyan bu uygulamada, güvenli bir ortamda saklanan hasta verilerine ulaşılarak tedaviye daha acil ihtiyacı olan hastaların sınıflandırılması sağlanıyor.
Koronavirüs ile Mücadelede İTÜ Çekirdek Girişimlerinin Geliştirdiği Çözümler
İTÜ Çekirdek ve Petrol Ofisi işbirliğinde “İTÜ Çekirdek’te Geliştir, Dünyayı İyileştir” sloganı ile yürütülen #FightCOVID19 programı kapsamında COVID-19 ile ilgili ürün ve çözümler sunan girişimcilerinlerimizin geliştirdiği teknolojiler ise şöyle:
Axolotl Bio: Koronavirüs testi için kullanılan RT-PCR cihazlarının eşleniği sonuç verebilen, izotermal DNA amplifikasyon test cihazı geliştirmektedir. Tamamen yurt dışından tedarik edilen RT-PCR cihazlarına yerli ve milli bir alternatif olacaktır. 30 dakika içinde koronavirüs testi sonucu almak, bu cihaz ile mümkün olacaktır.
Coronity: İnsanların evlerinde kolaylıkla sterilize ederek aylarca kullanabilecekleri bir yüz maskesi ile virüse yakalanma risklerini minimize ederken, solunumlarını ve vücut ısılarını bu maskedeki bir elektronik devre ile sürekli olarak takip etmelerini sağlayacak bir ürün geliştirilmiştir.
Estare Tech: Medikal oksijen flowmetrelerinin monte edilmesiyle kullanılan bu cihaz otomatik çalışması ve uzaktan takip edilebilmesi sayesinde hemşirelerin iş stresini ortadan kaldırıyor. Hastanın tedavi durumu sensörü sayesinde uzaktan takip edilebiliyor ve yüksek ısı (oksijen gazının alev alması durumunda yangın gibi felaketleri durumlarda) algılaması yaparak gaz akışını otomatik olarak kesiyor.
Evana: Girişim; AVM, iş merkezi, toplu taşıma, fabrika, süpermarket gibi insan yoğunluğunun çok olduğu yerlerde bina girişlerinde kullanılarak hızlı ve otomatik olarak alından ateş ölçmeye yarayan cihaz üretmektedir. Uzaktan takip özelliği ile virüsün erken teşhisinde rol oynayarak yayılımın önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Microne (FCT): Kişinin ağzından ve burnundan alınan mukoza ve doku kimyasallar ile parçalanarak virüs genetik materyali elde edilmektedir. Özel olarak tasarlanan ve boyanan kilit materyali ile birleşip ışıma yapmaktadır. Bu görüntü işlenerek SARS COV 2 virüsü taşıyıp taşımadığı tespit edilebilmektedir..
Seni de Bekliyoruz!
COVID-19 ile mücadele sürecinde teknolojik ürün veya hizmetin varsa seni de İTÜ Çekirdek’e bekliyoruz! İTÜ ARI Teknokent ve Petrol Ofisi desteğiyle teknolojini İTÜ Çekirdek’te geliştirip, dünyayı iyileştirmek için www.itucekirdek.com adresinden başvuru yapabilirsin.
